Vertrouwen moet je verdienen. Het belang van ethiek en transparantie.
Bedenkingen in de marge van het onderzoek van Knack, Le Vif en RTBf naar het beheer van vzw Poverello.
Brussel, 8 december 2021.
Is het mogelijk om ernstige feiten te vermijden, zoals die naar voren komen in een journalistiek onderzoek rond de vzw
Poverello [1
] ?
Hierna een aantal bedenkingen vanuit de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) vzw.
Eerst en vooral zijn wij bekommerd om de negatieve impact en de vertrouwensbreuk die deze feiten tot gevolg kunnen
hebben voor de brede sector van het maatschappelijk belang en voor de vrijgevigheid van de bevolking.
Wij beschikken als zelfregulerende ledenvereniging evenwel over instrumenten om misbruiken grotendeels te voorkomen.
Wanneer een organisatie wordt aanvaard als lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving, betekent dit dat zij de Ethische Code onderschrijft en zich onderwerpt aan de Informatieplicht en het Huishoudelijk Reglement van de VEF. De Informatieplicht houdt in dat de schenkers jaarlijks een inzicht moeten krijgen in de rekeningen en eventueel bijkomende vragen mogen stellen. Financiële informatie moet door de leden gepubliceerd worden.
De VEF kijkt het respect van de transparantieregels na tijdens het onderzoek van het dossier dat alle leden elk jaar moeten voorleggen. Deze jaarlijkse controle van de dossiers zal ongetwijfeld tot de vraag leiden vanwege de VEF om disproportionele bedragen in de rekeningen toe te lichten. De VEF legt in dit verband geen normen op, maar zal wel de aandacht vestigen op reserves die anderhalf à twee keer hoger liggen dan de jaarlijkse uitgaven. De betrokken organisatie moet dit zelf verduidelijken naar haar schenkers, bijvoorbeeld dat het gaat om de opbouw van een investering voor een nieuw ambitieus armoedebestrijdingsprogramma.
Leden kunnen op basis van het jaarlijks onderzoek uitgesloten worden uit de vereniging en aldus het gebruik van het VEFlabel verliezen.
Het al dan niet beschikken over het VEF-label is dus een goede aanwijzing voor de betrouwbaarheid van een
vereniging bij de keuze van burgers van het goede doel dat zij willen steunen.
Daarnaast pleiten wij nogmaals voor een degelijke eerstelijnscontrole binnen elke vereniging door de leden van de
Algemene Vergadering. In vele verenigingen controleert het Bestuur zichzelf en geeft het zichzelf de jaarlijkse kwijting,
omdat de bestuursleden de meerderheid uitmaken van de Algemene Vergadering. De Wet van Vennootschappen en
Verenigingen laat dit ook uitdrukkelijk toe en in het meest minimalistische geval kan een vzw zelfs rechtsgeldig functioneren
met 3 leden, waarvan 2 bestuurders zijn. De VEF heeft er reeds in 2001 in de Senaatscommissie Justitie vruchteloos voor
gepleit dat de bestuurders nooit de meerderheid zouden hebben ten opzichte van de effectieve leden.
Erik Todts, voorzitter
Geert Robberechts, algemeen secretaris
[
1
] https://www.knack.be/nieuws/belgie/de-vraag-van-14-miljoen-waar-is-het-geld-van-poverello/article-lo...
https://www.levif.be/actualite/belgique/travail-force-sans-abri-remis-a-la-rue-financement-d-un-divo...
alsook deze woensdagavond 08-12-2021 op la Une (RTBF).